Via Zoom kwamen woensdagavond 11 juli meer dan 30 ondernemers, politici, leden en belangstellenden bij elkaar om vragen te stellen aan Thierry Aartsen (VVD Tweede Kamerlid en woordvoerder MKB & Ondernemers), Pieter van Klaveren (voorzitter MKB Rotterdam-Rijnmond en bestuurslid MKB Nederland) en lokale politici. Hieronder een weergave van vragen die aan de orde zijn gekomen.
Het is maar de vraag wat voor economie er is na corona. Is er in Den Haag wel voldoende economische realiteit, nu er ook weer een nieuw stikstofrapport van de commissie Remkes ligt? Er moet eerst geld verdient worden, voordat je het uit kunt geven aan duurzaamheid. Moet er geen integraal Deltaplan komen?
Thierry geeft aan dat voor veel ondernemers de problemen nu pas beginnen en dat we kunnen praten over grote visies, maar dat het voor ondernemers overleven is. De horeca is bijvoorbeeld voor veel ondernemers niet rendabel. Er komen twee problemen op ons af: 1) de economie valt stil doordat consumenten minder besteden en 2) de uitgestelde kredieten en belastingen van ondernemers. Hierdoor zijn ondernemers niet meer bezig met investeren, maar met het aflossen van kredieten en belastingen. De VVD is voorstander om terugbetaling over een langere periode uit te smeren. Prioriteit is nu: hoe komen ondernemers de komende maanden door.
Wat betreft de stikstof geeft Thierry aan dat er nu net een akkoord is waar draagvlak voor is en hij vraagt zich af of het wel verstandig is om nu nog meer maatregelen te gaan nemen. Er moet wel iets gebeuren om de stikstofdepositie tegen te gaan, maar met het rapport dreigt de balans (die er met het recente akkoord wel was) kwijt te raken.
Waarom wordt er gewerkt aan beperking van de zelfstandigenaftrek voor ondernemers?
Het nadeel is op dit moment dat het voor ZZP’ers fiscaal aantrekkelijker is dat je geen pensioen of arbeidsongeschiktheidsverzekering afsluit. Dat is juist niet wat het kabinet wil.
Waarom zijn gemeenten eerder geneigd om de belastingen te verhogen dan in hun eigen bedrijfsvoering en personeel te snijden zoals dat bij het bedrijfsleven gebeurt?
Thierry vindt dit vooral een beoordeling op lokaal niveau. Het moet ook niet ten koste gaan van wachttijden voor procedures voor ondernemers of basisvoorzieningen zoals het ophalen van afval. Gemeenten zouden met de lage rente vooral meer moeten lenen en daarmee ondernemers qua belastingen de ruimte kunnen geven. Ellen Nijssen vindt het als raadslid lastig om de vinger te leggen waar de ruimte zit en wethouder Andre Schoon geeft aan dat er nu al een achterstand is op RO, dus dat dit niet direct een oplossing lijkt te bieden.
Je moet nu veel investeringen doen, maar je hebt ook nog eens te maken met (uitgestelde) belastingen. Dat geeft niet de speelruimte om te investeren in deze crisis. Als je jezelf hier uit wil investeren, dan vraagt dat perspectief. Kan de overheid hierbij helpen?
De uitstel van belastingen en kredieten hangt als een ‘zwaard van Damocles’ boven ons. Het probleem is in beeld, maar de oplossing is nog niet geheel duidelijk. Er moet hierbij volgens Thierry vooral gekeken worden naar sectoren die de verloren omzet niet kunnen inhalen (horeca, landbouw etc.). Ook gemeenten spelen hierbij een rol. Je kunt voor een terras dat maar 30% oplevert, niet 100% leges vragen. Iedereen zal een beetje moeten schikken. Het vraagt ook ruimte en maatwerk voor ondernemers om met nieuwe dingen te kunnen komen.
Schiet de nieuwe beoogde coronawet zijn doel niet voorbij? Is het doel om de situatie werkbaar te houden in de ziekenhuizen niet al bereikt?
De Coronawet is voor liberalen een enge wet. Het is nog onduidelijk of die er ook komt en wat het gaat veranderen. De wet is nog niet ingediend in de Tweede Kamer. De huidige situatie bestaat uit losse noodverordeningen/noodwetten die niet door het parlement gaan en dat kan ook niet. Er moet een goede democratische basis onder liggen.
Het doel is om het virus onder de reproductiewaarde van 1 te houden. Het virus kan ontzettend snel rond gaan. We doen er een week over om het met 100 naar beneden te krijgen, maar het is er in 1 dag weer bij. Als we hetzelfde blijven doen als in februari, dan krijgen we hetzelfde weer terug. De wet regelt niets anders dan nu, alleen is er dan wel democratische controle. Het is ook niet zo dat er een verschrikking wordt uitgegooid over Nederland; het is nu ook een houtje touwtje constructie.
Hoe gaat de gemeente wat democratischer om met regelgeving? Er worden vanuit de gemeente regels opgelegd, waar ondernemers het niet mee eens zijn (voorbeeld: uitstalverbod D’n Diek Middelharnis).
Ellen Nijssen geeft aan dat ze bekend is met het probleem. D’n Diek heeft een deel met aan weerszijden beperkte ruimte, zeker met uitstallingen. Na overleg met de BIZ is er een oproep gedaan om beperkt uit te stallen. Hier is te weinig gehoor aan gegeven en de gemeente heeft toen een verbod opgelegd. De druk is door de VVD opgevoerd om hier anders mee om te gaan. Er is ook contact geweest met de voorzitter van de BIZ. Uiterlijk maandag wordt een versoepeling voorzien. Mochten er nog problemen zijn, dan kunnen ondernemers Ellen Nijssen benaderen.
Collectief met elkaar optreden lijkt steeds belangrijker te worden na corona. Hoe ziet de VVD dat en wat voor tips kan Thierry meegeven aan ondernemerscollectieven?
Thierry is groot voorstander van collectieven, zoals de BIZ. Je toont dan economische en maatschappelijke meerwaarde aan van het MKB. Gevaar is met corona dat ondernemers het zwaar hebben en iedereen juist voor zichzelf kiest. Hij hoopt dat ondernemers durven opstaan om voor het collectief te gaan.
Hebben gemeenten wel genoeg ruimte om flexibel op ondernemerswensen te kunnen inspelen?
Zowel Thierry Aartsen als Pieter van Klaveren geven aan dat gemeenten veel mogelijkheden hebben. Gemeenten moeten durven om vrijheid te nemen en zich niet verschuilen achter wet- en regelgeving in Den Haag. Het vraagt creativiteit van bestuurders. Ook de rentestand is extreem laag, waardoor gemeenten moeten durven lenen om inwoners en ondernemers te ontzien.
Doen we wel genoeg met de provincie?
Pieter van Klaveren doet een oproep om meer te gaan doen met de provincie. Ondernemers geven aan dat de ingangen er wel zijn, maar dat we die gezamenlijk moeten benutten zodat we sterker staan. Wethouder André Schoon geeft aan dat er al wel in de vorm van de pas gesloten Regiodeal Zuid-Hollandse Delta veel nieuwe kansen komen voor onze regio (Voorne Putten, Goeree-Overflakkee en Hoeksche Waard).
Er ontstaat tijdens het overleg direct het initiatief om dit met elkaar op te pakken. Rik Lagerweij en Pieter van Klaveren bellen hierover met elkaar om dit concreet handen en voeten te geven.
Hoe is de prognose qua werkloosheid? In januari schreeuwde het bedrijfsleven nog om mensen. Werkloosheid zal ook effect hebben op de bestedingen.
De NOW heeft als doel om het aantal ontslagen te beperken om te zorgen dat de economie blijft draaien. Volgens Pieter van Klaveren worden er 1,2 miljoen mensen door de staat uit de WW gehouden. Werkloosheid valt nog mee zolang de regelingen er zijn. Er zit soms een contradictie tussen de NOW-regeling en de TOGS-regeling. Dat kan leiden tot een forse terugbetaling van gelden. Het probleem is bekend en hier wordt naar gekeken. Er zit spanning tussen het snel regelen plus zorgen dat een ondernemer snel geld krijgt en anderzijds het tot in detail allemaal goed regelen.
Er gaan signalen op om de BTW op bouwmaterialen terug te brengen naar het lagere tarief. Hoe kijkt de VVD hier naar?
Het voordeel hiervan is dat het consumentenuitgaven kan stimuleren en daarmee ook ondernemers kan steunen. Maar BTW is nogal een ongericht instrument en het kost ongelooflijk veel geld. De VVD wil kijken of er andere middelen zijn, waarmee je meer gericht sectoren kunt steunen die het het hardst nodig hebben.
Hoe moeten ondernemers omgaan met de situatie dat ze nu meer aan het handhaven dan aan het ondernemen zijn?
De gemeente moet hierin duidelijke afspraken maken met de plaatselijke BOA’s en ondernemers. Er zit hierbij ook een grens aan wat je van ondernemers mag verwachten, omdat mensen ook een eigen verantwoordelijkheid hebben.